Freedom of Printing in the Kingdom of Poland During the Period When Józef Kalasanty Szaniawski was the Head of Censorship
Abstract
The aim of the article is to analyze the actions undertaken by Józef Kalasanty Szaniawski during the period when he was the head of censorship in the Kingdom of Poland. Szaniawski is a figure that arouses deep controversy, including both his political attitude and the nature of his reflection. The author attempted to determine the extent to which the influence of Szaniawski's intellectual fascinations, especially his philosophical views, translated into the educational and censorship policy of the Kingdom's authorities. The author believes that J.K. Szaniawski, being an extremely strict censor, was guided more by his own conservative worldview than by the recommendations of the partitioning authorities.
Keywords
Full Text:
PDF (Język Polski)References
Dziennik Praw Królestwa Polskiego, t. 6, [b.m.d.w.].
Dziennik Praw Królestwa Polskiego, t. 7, [b.m.d.w.]
Dzierżykraj-Morawski F., Pisma wierszem i prozom, t. 2, Poznań 1882.
Kręte drogi myśli politycznej Józefa Kalasantego Szaniawskiego (1764–1843). Wybór pism, wstęp i opracowanie, S. Paczos, Poznań 2012.
Łasiewicki F. [autor domniemany], Pamiętnik woźnego cenzury, wstęp i opracowanie B. Burdziej, Toruń 1995.
Mochnacki M., Powstanie narodu polskiego w roku 1830 i 1831, t. 1, wstęp i oprac. S. Kieniewicz, Warszawa 1984.
Niemcewicz J.U., Władysław Bojomir, wstęp i oprac. I. Rusinowa, Kielce 2009.
Szaniawski J.K., Korespondencja w materiach obraz kraju i narodu polskiego rozjaśniających, Warszawa 1807.
Szaniawski J.K., Rzut oka na dzieje filozofii od upadku jej u Greków i Rzymian, aż do epoki odrodzenia nauki, Warszawa 1804.
Anculewicz Z., Stosunek władz Królestwa Polskiego do „Kuriera Warszawskiego” w latach 1821–1868, „Kwartalnik Historii Prasy Polskiej” 1993, 32, 2.
Askenazy S., Łukasiński, t. 1–2, Warszawa 2005–2006.
Barańska A., Między Warszawą, Petersburgiem a Rzymem. Kościół a państwo w dobie Królestwa Polskiego (1815–1830), Lublin 2008.
Caban W., Cenzura w Królestwie Polskim w latach 1815–1915, w: Granice wolności słowa, red. G. Miernik, Kielce 1998.
Deszczyńska M., J.K. Szaniawski, w: Polski słownik biograficzny, t. 37, red. H. Markiewicz, Warszawa 2010.
Gąsiorowska N., Wolność druku w Królestwie Kongresowym, Warszawa 1916.
Gąsiorowska N., Ustanowienie cenzury w Królestwie Kongresowym, „Biblioteka Warszawska” 1912, 3.
Grochulska B., Księstwo Warszawskie, Warszawa 1991.
Jabłońska-Deptuła E., Przystosowanie i opór. Zakony męskie w Królestwie Kongresowym, Warszawa 1983.
Kraushar A., Senator Nowosilcow i cenzura za Królestwa Kongresowego, Kraków 1911.
Król M., Konserwatyści a niepodległość, Warszawa 1985.
Król M., Zagadka Józefa Kalasantego Szaniawskiego, „Archiwum Historii Filozofii I Myśli Społecznej” 1973, t. 21.
Manteufflowa M., J.K. Szaniawski. Ideologia i działalność 1815–1830, Warszawa 1936.
Kucharzewski J., Maurycy Mochnacki, Kraków 1910.
Ramotowska F., Sto lat „cenzury rządowej” (1815–1915) – podstawy normatywne, instrumenty wykonawcze, w: Piśmiennictwo – system kontroli – obieg alternatywny, t. 1, red. J. Kostecki, A. Brodzka, Warszawa 1992.
Słomkowska A., Próby wydawania gazet rządowych w Królestwie Polskim w latach 1815–1831: część pierwsza, „Rocznik Historii Czasopiśmiennictwa Polskiego” 1965, 4, 2.
Smolarski M., J.K. Szaniawski (Przyczynek do charakterystyki), „Biblioteka Warszawska” 1910, 4, 1.
Stankiewicz-Kopeć M., „Błędny rycerz feudalizmu”. Preromantyczne sympatie szefa carskiej cenzury Józefa Kalasantego Szaniawskiego, w: W świecie wartości i myśli. Prace z historii literatury i kultury ofiarowane profesorowi Julianowi Maślance, red. R. Dąbrowski, A. Waśko, Kraków 2010.
DOI: http://dx.doi.org/10.17951/rh.2025.59.1097-1121
Date of publication: 2025-10-31 08:37:47
Date of submission: 2024-12-05 11:02:01
Statistics
Indicators
Refbacks
- There are currently no refbacks.
 
Copyright (c) 2025 Sebastian Paczos

This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.