Dostęp do akt sprawy postępowania przygotowawczego. Przyczynek do dyskusji wokół odformalizowania procedury karnej
Streszczenie w języku polskim
Należyta znajomość treści akt postępowania przygotowawczego jest bardzo istotna dla właściwej realizacji praw i obowiązków stron postępowania karnego, a przede wszystkim pozwala na opracowanie właściwego schematu obrony podejrzanego lub już oskarżonego. Stąd też łatwy dostęp do akt sprawy na każdym etapie postępowania odgrywa kluczową rolę. Dostęp do akt sprawy jest powiązany z naczelnymi zasadami procesu karnego w polskim porządku prawnym. Celem artykułu jest analiza dostępu do akt sprawy w postępowaniu przygotowawczym w kontekście postulatów odformalizowania procedury karnej. Autor przedstawia aktualne uregulowania prawne oraz orzecznictwo, zwracając uwagę na ich praktyczne konsekwencje dla stron postępowania, zwłaszcza podejrzanego lub oskarżonego i jego obrońcy. Podejmuje również próbę odpowiedzi na pytanie, czy szerszy i bardziej zautomatyzowany dostęp do akt postępowania przygotowawczego na każdym etapie postępowania może realnie przyczynić się do zwiększenia kontradyktoryjności i transparentności procedury karnej. Analiza prowadzi do wniosku, że elektroniczny dostęp do akt postępowania przygotowawczego na etapie postępowania sądowego w znacznym stopniu ułatwia stronom korzystanie z ich uprawnień, jak również usprawnia pracę pracowników administracji sądowej.
Słowa kluczowe
Pełny tekst:
PDF (English)Bibliografia
LITERATURE
Chmaj M., Wolności i prawa człowieka w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa 2008.
Dudka K., Paluszkiewicz H., Postępowanie karne, Warszawa 2024.
Komisja Kodyfikacyjna Rzeczypospolitej Polskiej, Sekcja Postępowania Karnego, Projekt ustawy postępowania karnego z uzasadnieniem i tablicą porównawczą, vol. 1, part 1, Warszawa–Lwów 1926.
Sakowicz A. (ed.), Kodeks postępowania karnego. Komentarz, Warszawa 2025.
Skowron B., [in:] Kodeks postępowania karnego. Komentarz, ed. K. Dudka, LEX/el. 2023.
Hofmański P., Prawo do sądu w sprawach karnych jako gwarancja ochrony praw człowieka, [in:] Podstawowe prawa jednostki i ich sądowa ochrona, ed. L. Wiśniewski, Warszawa 1997.
Hofmański P., Prawo do sądu w ujęciu Konstytucji i ustaw oraz standardów prawa międzynarodowego, [in:] Wolności i prawa jednostki oraz ich gwarancje w praktyce, ed. L. Wiśniewski, Warszawa 2006.
Kruszyński P., Prawo podejrzanego do obrony materialnej w projektach k.p.k. (wybrane zagadnienia), “Palestra” 1993, no. 7–8.
Skorupka J., O sprawiedliwości postępowania karnego, Warszawa 2013.
Skrzydło W., Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, Warszawa 2013.
Skrzydło W., Polskie prawo konstytucyjne, Lublin 2010.
Waltoś S., Hofmański P., Proces karny. Zarys systemu, Warszawa 2020.
Wiliński P., Zasada prawa do obrony w polskim procesie karnym, Kraków 2006.
Zięba-Załucka H., System ochrony praw człowieka w RP, Rzeszów 2015.
LEGAL ACTS
Act of 6 June 1997 – Criminal Code (consolidated text, Journal of Laws 2024, item 17, as amended).
Act of 6 June 1997 – Criminal Procedure Code (consolidated text, Journal of Laws 2024, item 37, as amended).
Act of 27 July 2001 on the organisation of common courts (consolidated text, Journal of Laws 2023, item 217, as amended).
Constitution of the Republic of Poland of 2 April 1997 (Journal of Laws 1997, no. 78, item 483, as amended).
Convention for the Protection of Human Rights and Fundamental Freedoms, drawn up in Rome on 4 November 1950, subsequently amended by Protocols Nos. 3, 5, and 8 and supplemented by Protocol No. 2 (Journal of Laws 1993, no. 61, item 284, as amended).
International Covenant on Civil and Political Rights, opened for signature in New York on 19 December 1966 (Journal of Laws 1977, no. 38, item 167).
Regulation of the Minister of Justice of 23 December 2015 on the Rules of Procedure of Common Courts (Journal of Laws 2015, item 2316).
DOI: http://dx.doi.org/10.17951/sil.2025.34.2.481-497
Data publikacji: 2025-10-05 22:42:09
Data złożenia artykułu: 2025-07-31 16:20:48
Statystyki
Wskaźniki
Odwołania zewnętrzne
- Brak odwołań zewnętrznych
 
Prawa autorskie (c) 2025 Maciej Stodółkiewicz

Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.