Ukryj
Pokaż wszystkie
Wyślij tekst przez e-mail Terapia oparta na mentalizacji (MBT) jako metoda wsparcia młodzieży z zaburzeniami osobowości borderline oraz ich rodzin
Streszczenie w języku polskim
Celem artykułu jest próba zaprezentowania zaburzenia osobowości borderline, a także ukazanie praktycznego wykorzystania wybranych programów wsparcia, które są związane z terapią opartą na mentalizacji (MBT). W pracy posłużono się metodą przeglądu literatury oraz wykorzystano bazy danych: PubMed, Google Scholar, ResearchGate. Poszukując materiałów badawczych, stosowano słowa kluczowe: borderline, młodzież, rodzina, terapia MBT, zaburzenia osobowości. Obecnie występowanie zaburzenia osobowości borderline staje się coraz bardziej powszechne nie tylko u osób dorosłych, ale również u młodzieży. Jest to ważny temat, ponieważ coraz więcej młodych ludzi cierpi na problemy w sferze psychicznej. W opracowaniu zwrócono uwagę na to, czym są zaburzenia osobowości. Następnie scharakteryzowano zaburzenie osobowości borderline z uwzględnieniem jego genezy i rozpowszechnienia. Kolejnym aspektem było przybliżenie zagadnienia związanego z terapią opartą na mentalizacji (MBT). Mając na uwadze specyfikę problemu, wskazano również potencjalne działania profilaktyczne. W trakcie analizy problemu odniesiono się do różnych metaanaliz badawczych w omawianym zakresie. Szczególną uwagę zwrócono na przykładowe programy wsparcia, które były związane z terapią opartą na mentalizacji (MBT) dla młodzieży i rodzin z borderline. Ich zastosowanie przyczyniło się do poprawy funkcjonowania oraz czerpania większej satysfakcji życiowej.
Słowa kluczowe
Pełny tekst:
PDFBibliografia
Aleva, A., Laceulle, O.M., Denissen, J.J., Hessels, C.J., van Aken, M.A. (2023). Adolescence as a Peak Period of Borderline Personality Features? A Meta-Analytic Approach. European Jour¬nal of Personality, 37(6), 669–685. DOI: 10.1177/08902070221134652.
Allen, J., Fonagy, P., Bateman, A. (2014). Mentalizowanie w praktyce klinicznej. Kraków: Wydaw¬nictwo UJ.
Bateman, A., Fonagy, P. (2013). Mentalization-Based Treatment. Psychoanalytic Inquiry, 33(6), 595–613.
Bateman, A., Fonagy, P. (2019). A Randomized Controlled Trial of a Mentalization-Based Interven¬tion (MBT-FACTS) for Families of People with Borderline Personality Disorder. Personality Disorders: Theory, Research, and Treatment, 10(1), 1–32. DOI: 10.1037/per0000298.
Bo, S., Beck, E., Gondan, M., Sharp, C., Pedersen, J., Simonsen, E. (2016). First Empirical Ovalu¬ation of Outcomes for Mentalization-Based Group Therapy for Adolescents with BPD. Perso¬nality Disorders: Theory, Research, and Treatment, 4(8), 396–401. DOI: 10.1037/per0000210.
Boričević Maršanić, V., Karapetrić Bolfan, L., Buljan Flander, G., Grgić, V. (2017). „Vidjeti sebe izvana, a druge iznutra” – Mentalitacija u djece i adolescenata i tretman temeljen na mentali¬zaciji za adolescente. Socijalna psihijatrija, 45(1), 43–56.
Chanen, A., Nicol, K., Betts, J., Thompson, K. (2020). Diagnosis and Treatment of Borderline Personality Disorder in Young People. Current Psychiatry Reports, 22, 1–8. DOI: 10.1007/ s11920-020-01144-5
Cierpiałkowska, L. (2018). Psychopatologia. Wykłady z psychologii. Warszawa: Wydawnictwo Na¬ukowe Scholar.
Cierpiałkowska, L., Grzegorzewska, I. (2023). Zaburzenie osobowości borderline u młodzieży. Dia¬gnoza, terapia, profilaktyka. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
Clarkin, F., Fonagy, P., Gabbard, G. (2013). Psychoterapia psychodynamiczna zaburzeń osobowo¬ści. Kraków: Wydawnictwo UJ.
d’Huart, D., Steppan, M., Seker, S., Bürgin, D., Boonmann, C., Birkhölzer, M., Jenkel, N., Fegert, J., Schmid, M., Schmeck, K. (2022). Prevalence and 10-Year Stability of Personality Disorders From Adolescence to Young Adulthood in a High-Risk Sample. Frontiers in Psychiatry, 13, 1–11. DOI: 10.3389/fpsyt.2022.840678.
Feenstra, D., Luyten, P., Bales, D. (2017). Mentalization-based Treatment for Borderline Personality Disorder in Adults and Adolescents: for Whom, When, and How? Bulletin of the Menninger Clinic, 81(3), 264–280. DOI: 10.1521/bumc_2017_81_04.
Gawda, B. (2018). Cechy zaburzeń osobowości a kontrola emocji negatywnych i regulacja nastroju. Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska. Sectio J, Paedagogia-Psychologia, 31(3), 215–230. DOI: 10.17951/j.2018.31.3.215-230.
Geiger, N., Graf, M., Birkhölzer, M. (2024). Classification of Personality Disorders in Adolescen¬ce: ICD–10 and ICD–11. Swiss Archives of Neurology, Psychiatry and Psychotherapy, 175(3), 92–94. DOI: 10.4414/sanp.2024.1421405684.
Gilbey, D., Brealey, G., Mateo-Arriero, I., Waters, Z., Ansell, M., Janse van Rensburg, E., De Gou¬veia Belinelo, P., Milroy, H., Pace, G., Runions, K., Salmin, I., Woolard, A. (2023). The Ef¬fectiveness of a Day Hospital Mentalization-Based Therapy Programme for Adolescents with Borderline Personality Traits: Findings from Touchstone–Child and Adolescent Mental Health Service. Clinical Psychology and Psychotherapy, 30(6), 1303–1312. DOI: 10.1002/cpp.2854.
Griffiths, H., Duffy, F., Duffy, L., Brown, S., Hockaday, H., Eliasson, E., Graham, J., Smith, J., Thomson, A., Schwannauer, M. (2019). Efficacy of Mentalization-based Group Therapy for Adolescents: the Results of a Pilot Randomised Controlled Trial. BMC Psychiatry, 19, 1–13. DOI: 10.1186/s12888-019-2158-8.
Guilé, J., Boissel, L., Alaux-Cantin, S., de La Rivière, S. (2018). Borderline Personality Disorder in Adolescents: Prevalence, Diagnosis, and Treatment Strategies. Adolescent Health, Medicine and Therapeutics, 9, 199–210. DOI: 10.2147/AHMT.S156565.
Hajek Gross, C., Oehlke, S.-M., Prillinger, K., Goreis, A., Plener, P., Kothgassner, O. (2024). Effi¬cacy of Mentalization-Based Therapy in Treating Self-Harm: a Systematic Review and Meta¬-Analysis. Suicide and Life-Threatening Behavior, 54(2), 317–337. DOI: 10.1111/sltb.13044.
Kaess, M., Thomson, M., Lerch, S., Koenig, J., Fischer-Waldschmidt, G., Reichl, C., Cavelti, M. (2024). Age Dependent Effects of Early Intervention in Borderline Personality Disorder in Adolescents. Psychological Medicine, 1–9. DOI: 10.1017/S0033291724000126.
Kvarstein, E.-H., Pedersen, G., Folmo, E., Urnes, Ø., Johansen, M.-S., Hummelen, B., Wilberg, T., Karterud, S. (2019). Mentalization-based Treatment or Psychodynamic Treatment Program¬mes for Patients with Borderline Personality Disorder – the Impact of Clinical Severity. Psy¬chology and Psychotherapy: Theory, Research and Practice, 92(1), 91–111. DOI: 10.1111/ papt.12179.
Lenkiewicz, K., Srebnicki, T., Bryńska, A. (2015). Zaburzenia osobowości u młodzieży. Psychiatria Polska, 49(4), 757–764.
Perrotta, G. (2024). Perrotta Integrative Clinical Interviews-3 (PICI-3): Development, Regulation, Updation, and Validation of the Psychometric Instrument for the Identification of Functional and Dysfunctional Personality Traits and Diagnosis of Psychopathological Disorders, for Chil¬dren (8–10 Years), Preadolescents (11–13 Years), Adolescents (14–18 Years), adults (19–69 Years), and Elders (70–90 Years). Ibrain, 10(2), 146–163. DOI: 10.1002/ibra.12148.
Popiel, A. (2011). Zaburzenie osobowości z pogranicza – wyzwanie terapeutyczne. Psychiatria, 8(2), 64–78.
Rossouw, T., Fonagy, P. (2012). Mentalization-based Treatment for Self-Harm in Adolescents: a Randomized Controlled Trial. Journal of the American Academy of Child and Adolescent Psychiatry, 51(12), 1304–1313.
Sharp, C., Fonagy, P. (2015). Practitioner Review: Borderline Personality Disorder in Adolescen¬ce–Recent Conceptualization, Intervention, and Implications for Clinical Practice. Journal of Child Psychology and Psychiatry, 56(12), 1–23. DOI: 10.1111/jcpp.12449.
Szega, I. (2024). Profilaktyka zachowań ryzykownych młodzieży. Kultura i Wychowanie, 1(25), 139–148. DOI: 10.25312/2083-2923.25_10ils.
DOI: http://dx.doi.org/10.17951/j.2025.38.1.117-129
Data publikacji: 2025-09-15 08:22:14
Data złożenia artykułu: 2024-12-23 13:18:52
Statystyki
Wskaźniki
Odwołania zewnętrzne
- Brak odwołań zewnętrznych
Prawa autorskie (c) 2025 Amanda Błaszczak
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.